فلورفنیکل و تیامفنیکل آنالوگ های ساختاری کلرامفنیکل اند. اعضای این خانواده با اتصال به زیرواحد 50S ریبوزوم باکتریایی باعث مهارعمل پپتیدیل ترانسفراز می گردند؛ در نتیجه، انتقال اسیدهای آمینه به زنجیره های پپتیدی در حال تشکیل مختل شده و سنتز پروتئین مهار می شود. فلورفنیکل از تیامفنیکل و کلرامفنیکل فعالتر بوده و از آنچه پیشتر تصور می شد، خاصیت باکتری کشی بیشتری در برابر برخی پاتوژن ها (بطور مثال پاتوژن های BRD) دارد. فلورفنیکل بسیار چربی دوست است؛ این خصوصیت باعث ایجاد غلظت کافی جهت درمان پاتوژن های داخل سلولی گشته و امکان عبور از برخی موانع آناتومیک (بطور مثال نفوذ 46 درصدی به درون سد خونی- مغزی در گاو ها) را فراهم می سازد. نیمه عمر فلورفنیکل در گاو به مدت 18 ساعت پس از تزریق IM و 27 ساعت پس از تزریق mg/kg40 به صورت زیرپوستی ست. نیمه عمر در سگ ها کوتاه تر بوده و به ترتیب پس از تزریق IV و مصرف خوراکی برابربا مقادیر 1.1 و 1.2 می باشد. نیمه عمر این دارو در گربه ها به ترتیب حدود 4 ساعت و 7.8 ساعت پس از تزریق IV و مصرف خوراکی ست.
فلورفنیکل بر گونه های :پاستورلا، اورنيتوباكتريوم، سالمونلا، اشرشياكلي، هموفيلوس، کورینه باکتریوم ، کلستریدیوم، استافيلوكوكوس و استرپتوكوكوس و مايكوپلاسما موثر مي باشد.
موارد تجویز
فلورفینیکل در درمان بیماری تنفسی گاو(BRD) درگاوهای مبتلا به منهمیا همولیتیکا، پاستورلا مولتاسیدا و هیستوفیلوس سامنی (سابقا هموفیلوس سامنوس) اثرگذارمی باشد. همپنین، از این دارو جهت درمان فلگمن بین انگشتان پا در گاو (پوسیدگی سم، نکروباسیلوز حاد بین انگشتی و پودودرماتیس عفونی) مرتبط با فوزوباکتریوم نکروفاروم و باکتریوئیدس ملانینوجنیکوس استفاده می شود. فلورفینیکل در درمان کراتوکونژکتیویت عفونی گاو ناشی از باکتری موراکسلا بویس نیز مورد استفاده قرار می گیرد. ترکیبات حاوی فلورفینیکل و فلونکسین مگلومین (به عنوان ضد التهاب) جهت موارد BRD و تب ناشی از آن، در گاوهای گوشتی و گاوهای شیری در دوره خشکی تجویز می گردند. فلورفینیکل در ماهی ها نیز تجویز می گردد. از آنجا که فلورفینیکل از مشتقات کلرامفنیکل است، در شرایطی که کلرامفنیکل در دسترس نبوده و یا غیرقانونی است از آن استفاده می شود. (مثلا به دلیل وقوع نادرآنمی آپلاستیک در انسان در اثر مصرف کلرامفنیکل، مصرف آن در حیواناتی که غذای انسان را فراهم می سازند ممنوع است.)
منع مصرف
در دام هایی که شیر آن ها به مصرف انسان می رسد، مصرف فلورفنیکل ممنوع می باشد. استفاده در پرندگانی که تخم مرغ آنها به مصرف انسان می رسد، ممنوع است.
هشدارها
- دارو هرگز بصورت IV تجویز نگردد.
- مصرف فلورفنیکل در گاو می تواند سبب بی اشتهایی، کاهش مصرف آب، اسهال و واکنش در محل تزریق گردد.
- واکنش به تزریق در مواردی که تزریق در ناحیه ای به غیر از گردن صورت گیرد، ممکن است بصورت شدیدتری بروز نماید.
- در موارد مصرف در گونه های دیگر پستانداران، وقوع اثرات گوارشی از جمله اسهال شدید مشاهده شده است.
- در مصرف دوزهای بالای فلورفنیکل، امکان دژنراسیون بیضه وجود دارد.
- تجویز فلورفنیکل در اسب باعث اسهال، کولیت و افزایش بیلی روبین می شود و تجویز آن برای اسب ها توصیه نمی گردد.
- بیش از 10 میلی لیتر در یک محل تزریق نگردد.
- تزریق عضلانی در حوانات کوچک ممکن است دردناک باشد.
- استفاده همزمان فلورفنیکل با سولفادیازینها ، موجب بروز آسیب های شدید کبدی می شود .
- فلورفنیکل ، جذب آهن ، فولیک اسید و ب 12 را کاهش می دهد .
دام هدف برای هر شکل دارویی
فلورفنیکل 10% ( محلول خوراکی ): طیور گوشتی و مادر
فلورفنیکل 30% ( محلول تزریقی ): گاو و گوساله (به غیر از گاو شیری)
مقدار مصرف هر شکل دارویی برای دام هدف
در گاو و گوساله:
20 میلیگرم به ازای هر کیلوگرم هر 48 ساعت به صورت تزریق زیرپوستی یا IM (در گردن).
40 میلی گرم به ازای هر کیلوگرم تزریق زیرپوستی به صورت تک دز یا به صورت تزریق زیرپوستی هر 72 ساعت در ناحیه گردن (همچنین همراه با فلونیکسین 2/2 میلی گرم در کیلوگرم و تزریق 40 میلی گرم بر کیلوگرم بصورت تک دز)
در طیور ، (بدنبال تجویز عضلانی ، وریدی و خوراکی)
مقدار تجویزی ، 15 تا 30 میلی گرم / کیلوگرم
بعد از تزریق وریدی : ▫نیمه عمر دارو = حدود 3 ساعت
بعد از تزریق عضلانی و خوراکی : فراهمی زیستی دارو = 95 تا 98 %
نتیجه گیری : فاصله بین تجویز دو دز دارو در طیور نباید از 20 ساعت بیشتر باشد . بهتر است دز روزانه دارو به دو بخش تقسیم شود . فاصله بین دز ها بهتر است 10 تا 12 ساعت انتخاب شود .
زمان پرهیز از مصرف شکل دارویی
زمان پرهیز از مصرف بسته به نوع تجویز در تزریق IM کوتاهتر از SC می باشد.
در مرغ گوشتی 8 روز و در بوقلمون 11 روز قبل از کشتار از مصرف دارو پرهیز شود.
در گاو در تزریق IM 28 روز و در تزریق SC 38 روز قبل از کشتار از مصرف دارو پرهیز شود.
References
(آشنایی با اصول دارو درمانی در دامپزشکی) https://t.me/vetpt
Plumb’s Veterinary Drug Handbook Sixth Edition
آخرین دیدگاه‌ها