رژیم غذایی مناسب حاوی آنتی اکسیدانهای طبیعی نقش مهمی را در نگهداری سلامت، تولید مثل، عملکرد، ایمنی و رشد طیور بازی میکند. این مفهوم اساس درک نقش آنتی اکسیدانها در کاهش رادیکالهای آزاد و متابولیسم سمی آن در حیوانات میباشد که باعث کاهش پراکسیداسیون لیپیدی و آسیب سلولی میشود (Surai, 2007). افزایش استرسهای اکسیداتیو شرایطی را توصیف میکند که در آن آنتیاکسیدانهای سلولی قادر به غیرفعال کردن رادیکالهای آزاد واکنشگر نیستند. غلظت بالای این عوامل استرس با افزایش پراکسیداسیون لیپیدی و تولید مقدار زیادی مالوندیآلدئید به نوکلئیک اسید، لیپید و پروتئینهای سلولی آسیب میرساند که به وسیله واکنشهای ثانویه باعث نکروز، آپوپتوزیس و سرانجام مرگ سلول میشود که در نتیجه عدم تعادل داخلی و ایجاد بیماری را داریم (Isabella et al., 2006). مالوندیآلدئید اصلیترین و احتمالاً سمیترین محصول ناشی از پراکسیداسیون اسیدهای چرب غیر اشباع میباشد. چندین اثر زیانآور مالوندیآلدئید شامل آسیب به غشاء اریتروسیتها، ژنوتوکسیک بودن و ایجاد ترکیبهای بسیار جهشزا میباشد. افزایش پراکسیداسیون لیپیدی همچنین باعث اختلال در عملکرد ایمنی و آسیب به لنفوسیتهای B و T می شود (Tesoriere et al., 2003). آنتیاکسیدانها در میوهها و سبزیجات فراوان بوده و توانایی خنثی کردن رادیکالهای آزاد و تبدیل آنها به مولکولهای بیضرر را دارند. در این بین سیر نه تنها به دلیل وجود ویتامینهای C و E و مواد معدنی مثل سلنیوم، بلکه به علت وجود اجزای دیگر از قبیل پلیفنولها و ترکیبات سولفوردار دارای قدرت آنتیاکسیدانی قوی است (Filomeni et al., 2003). سیر علاوه بر خاصیت ضد باکتری، ویروسکشی، ضد قارچ و ضد انگل در بهبود استرس اکسیداتیو و کاهش لیپید خون موشهای صحرایی مؤثر بوده که این اثر سیر به فعالیت آنتیاکسیدانی آن نسبت داده شده است (Ebadi et al., 2007; Ayaz and Alpsoy, 2007). اثرات بالقوه ایمنی، آنتیاکسیدان، بهبود دهنده جریان خون محیطی، افزایش تولید سلولهای طبیعی کشنده و ممانعت از کاهش عملکرد سیستم ایمنی در بیماران با سرطان پیشرفته، فعالسازی فاکتور نسخهبرداری و حفظ DNA از اثر رادیکالهای آزاد توسط عصاره سیر کهنه نشان داده شده است (Borek, 2005; Ide et al., 1999). مکانیسم عمل آنتیاکسیدانی عصاره سیر کهنه با افزایش عمل فاگوسیتکنندگی گونههای واکنشگر اکسیژن (ROS)، افزایش آنزیمهای آنتیاکسیدان سلولی سوپراکسید دیسموتاز، کاتالاز، گلوتاتیون پراکسیداز و گلوتاتیون در سلولها، همراه میباشد (Djeridane et al., 2006). خصوصیت نابودسازی
رادیکالهای آزاد و محتوای فنولی بالا در عصاره آبی سیر، به وجود آلیسین بهعنوان یک جزء فعال در آن وابسته است (Ayaz and Alpsoy, 2007). در واقع آنچه که لزوم انجام چنین مطالعهای را ضروری مینماید، این است که با توجه به نسبت دادن قسمت عمده اثر درمانی سیر، به ترکیبات
آنتیاکسیدانی آن و ارتباط آن با ترکیبات فنولی و اجزای فلاونوئیدی، همچنین محدود شدن استفاده وسیع از ترکیبات شیمیایی به علت سمی بودن و قیمت بالای آنها، این مطالعه با هدف ارزیابی اثر آنتیاکسیدانی عصاره سیر بر کاهش پراکسیداسیون لیپیدی طراحی شده است. در این مطالعه اثر عصاره سیر در آب آشامیدنی در غلظتها و تناوبهای زمانی متفاوت بر پراکسیداسیون لیپیدی بررسی و علاوه بر سنجش بهترین غلظت، جنبه اقتصادی نیز در نظر گرفته شد (Filomeni et al., 2003).
مواد و روشها
در سن 13 هفتگی 392 قطعه مرغ تخمگذار هایلاین واریته W-36 با وزن نزدیک به هم انتخاب و به قفسهای آزمایشی موجود در سالن تحقیقاتی (مجزا از سالن پرورش) منتقل شدند. بهطور تصادفی، در هر قفس 7 قطعه مرغ قرار داده شد و هر دو قفس مجاور به عنوان یک واحد آزمایشی در نظر گرفته شد. در این مطالعه جیره مرغها بر اساس احتیاجات پیشنهاد شده در راهنمای پرورشی سویه مورد استفاده از طریق نرمافزار UFFDA تنظیم شد و در طول آزمایش همه گروهها جیره یکسان دریافت کردند. برنامه های روشنایی، تنظیم دمای سالن و تهویه و همچنین برنامه واکسیناسیون گله طبق استاندارد سویه انجام پذیرفت و تنها اختلاف میزان و زمان دادن عصاره سیر در آب آشامیدنی بود. آزمایش از 30 هفتگی شروع شد. دو سطح غلظت عصاره سیر (محصول کشور اسپانیا به نام Garlicon ) در آب آشامیدنی به میزان 01/0 درصد و 02/0 درصد تهیه شد و در مدت زمانهای 2، 4 و 6 روز در هفته، در اختیارگروههای آزمایش قرار گرفت. در پایان هفته سوم و ششم از هر تیمار 8 قطعه مرغ (از هر تکرار 2 قطعه) به طور کاملاً تصادفی انتخاب و مورد خونگیری قرار گرفتند. خونگیری توسط سرنگ 5 میلیلیتری با سرسوزن شماره 22 انجام و سرنگها در ظروف عایق در کنار یخ قرار گرفتند و سریعاً به آزمایشگاه ارسال گردیدند. در آزمایشگاه جهت جداسازی سرم، خون هر سرنگ به مدت 5 دقیقه با سرعت 4000 دور در دقیقه سانتریفیوژ شد. در ادامه سرمها به میکروتیوب منتقل و در دمای 22- درجه سانتیگراد نگهداری شدند تا پس از جمعآوری تمام نمونهها سنجش پراکسیداسیون لیپیدی در خصوص آنها صورت پذیرد. میزان پراکسیداسیون لیپیدی در نمونههای مختلف با آزمون TBARS بهروش زیر اندازهگیری شد. پس از تهیه 70 میلیلیتر از محلول 25/0 نرمال اسید کلریدریک به همراه 375/0 گرم از پودر تیوباربیتوریک اسید و 15 گرم از اسید تری کلرواستیک به عنوان محلول کار مراحل آزمون بدین صورت طی شد: ابتدا 200 میکرولیتر از سرم بهعلاوه800 میکرولیتر آب مقطر به 2
میلیلیتر محلول کار اضافه شد. سپس، برای تهیه محلول بلانک 1 میلیلیتر آب مقطر با 2 میلیلیتر محلول کار ترکیب شد، بعد از قرار دادن ترکیبهای فوق در حمام 100 درجه سانتیگراد و سانتریفیوژ، جذب نوری محلول رویی در مقابل لوله بلانک در طول موج 535 نانومتر دستگاه اسپکتروفتومتر اندازهگیری شد (Leonard, 2004). در طى آزمایش، تولید تخممرغ به صورت روزانه، مصرف خوراک و وزن تخممرغ به صورت هفتگى رکوردبردارى شد. توده تخممرغ از ضرب وزن تخممرغ در درصد تولید و ضریب تبدیل خوراک از تقسیم خوراک مصرفى بر توده تخممرغ بهدست آمد. سپس دادهها با نرمافزار Spss v17.0 به روش آنالیز واریانس یکطرفه تحلیل آماری شد. شاخصهای میانگین، انحراف معیار و رابطه معنیداری بین گروهها در جداول 2 و 3 نشان داده شده است. در ضمن سطح معنیداری (05/0>p) می باشد.
جدول 1- ترکیب تیمارها
شماره تیمارها |
شرح غلظت عصاره سیر |
مدت تکراردرهفته |
T1 |
صفر(شاهد ) |
بصورت آزاد آب خالص |
T2 |
01/0 درصد |
2 روز در هفته (شنبه و چهارشنبه ) |
T3 |
02/0 درصد |
2 روز د رهفته (شنبه و چهارشنبه ) |
T4 |
01/0 درصد |
4 روز در هفته (شنبه، دوشنبه، چهارشنبه و پنجشنبه) |
T5 |
02/0 درصد |
4 روز در هفته (شنبه، دوشنبه، چهارشنبه و پنجشنبه) |
T6 |
01/0 درصد |
6 روز در هفته (شنبه تا پنجشنبه ) |
T7 |
02/0 درصد |
6 روز در هفته (شنبه تا پنجشنبه ) |
یافتهها
نتایج سنجش پراکسیداسیون لیپیدی در پایان هفته سوم با توجه به جدول 2 طبق نتایج آنالیز آماری نشان داد گروه T3 (02/0%، دو روز در هفته) دارای بیشترین تفاوت معنیدار (05/0>p) با گروه شاهد بود. سپس به ترتیب گروههای T4، T7 و T6 بیشترین تفاوت معنیدار را با گروه شاهد داشتند. نتایج سنجش پراکسیداسیون لیپیدی در پایان هفته ششم نیز با توجه به جدول 3 طبق نتایج آنالیز آماری نشان داد گروه T7 (02/0 %، شش روز در هفته) دارای بیشترین تفاوت معنیدار (05/0>p) با گروه شاهد بود. سپس به ترتیب گروه های T2 و T4 دارای تفاوت معنیدار با گروه شاهد بودند. در ضمن بین گروه T3 و T7 نیز نتایج آنالیز آماری اختلاف معنیداری نشان داد. در جدول 4 نتایج عملکرد گله نشان داده شده است. با در نظر گرفتن شاخص تولید تودهای که از حاصل ضرب میانگین در درصد تولید بهدست میآید و شاخص دقیقتری نسبت به میانگین تولید میباشد، گروههای T4، T6 و T7 جزء بهترین گروه (بدون تفاوت معنیدار با یکدیگر) نسبت به گروه شاهد میباشند. در مورد شاخص ضریب تبدیل بین گروهها تفاوت معنیداری مشاهده نشد.
جدول 2- مقایسه میزان پراکسیداسیون لیپیدی نمونه های استحصالی در گروههای مختلف هفته سوم
معنیداری |
انحراف معیار |
میانگین |
گروه |
T1 vs. T3_ T1 vs. T4_ T1 vs. T7_ T1 vs. T6 |
731/0 |
301/3 |
T1 |
—- |
210/0 |
674/2 |
T2 |
T1 vs. T3 |
336/0 |
019/2 |
T3 |
T1 vs. T4 |
605/0 |
220/2 |
T4 |
—- |
119/1 |
967/2 |
T5 |
T1 vs. T6 |
181/0 |
303/2 |
T6 |
T1 vs. T7 |
342/0 |
284/2 |
T7 |
جدول 3- مقایسه میزان پراکسیداسیون لیپیدی نمونه های استحصالی در گروههای مختلف هفته ششم
معنیداری |
انحراف معیار |
میانگین |
گروه |
T1 vs. T7_ T1 vs. T2_ T1 vs. T4 |
346/2 |
355/16 |
T1 |
T1 vs. T2 |
536/2 |
465/11 |
T2 |
T3 vs. T7 |
744/2 |
288/15 |
T3 |
T1 vs. T4 |
327/2 |
909/11 |
T4 |
—- |
906/3 |
923/11 |
T5 |
—- |
248/2 |
794/13 |
T6 |
T1 vs. T7 T3 vs. T7 |
648/2 |
417/10 |
T7 |
جدول 4- مقایسه اثر عصاره سیر در گروههای متفاوت آزمایشی بر عملکرد مرغان تخمگذار در طول دوره آزمایش
تیمارها |
میانگین وزن تخم مرغ (گرم) |
تولید تخم مرغ (درصد) |
تولید تودهای (گرم) |
میانگین مصرف خوراک (گرم) |
ضریب تبدیل (گرم بر گرم) |
T1 |
a37/59 |
b 08/85 |
a51/50 |
25/99 |
a96/1 |
T2 |
b93/60 |
c81/85 |
b28/52 |
3/100 |
a91/1 |
T3 |
b93/60 |
b91/84 |
b73/51 |
61/99 |
a92/1 |
T4 |
c81/62 |
a36/84 |
c98/52 |
00/101 |
a90/1 |
T5 |
a99/59 |
d02/87 |
b20/52 |
09/100 |
a91/1 |
T6 |
c18/62 |
b00/85 |
c85/52 |
99/99 |
a89/1 |
T7 |
b38/61 |
c23/86 |
c92/52 |
88/100 |
a90/1 |
منظور از هر روز، 24 ساعت دریافت مداوم عصاره سیر در آب آشامیدنی میباشد.
حروف لاتین کوچک غیر مشابه در هر ستون نشاندهنده تفاوت آماری معنیدار میباشد (05/0>p).
جدول 5- محاسبه قیمت فروش میانگین تولید تودهای منهای هزینه سیر مصرف شده در هر گروه
قیمت فروش منهای هزینه سیر داده شده |
هزینه سیر داده شده (تومان) |
قیمت تمام شده بر مبنای تولید تودهای (تومان) |
تولید تودهای (گرم) |
گروه |
918/90 |
0 |
918/90 |
51/50 |
T1 |
5326/93 |
5714/0 |
104/94 |
28/52 |
T2 |
9712/91 |
1428/1 |
114/93 |
73/51 |
T3 |
2212/94 |
1428/1 |
364/95 |
98/52 |
T4 |
6742/91 |
2857/2 |
960/93 |
20/52 |
T5 |
4158/93 |
7142/1 |
130/95 |
85/52 |
T6 |
8275/91 |
4285/3 |
365/95 |
92/52 |
T7 |
بحث و نتیجه گیری
رادیکالهای آزاد اکسیژن در عملکردهای طبیعی فعالیت سلولها نیز تولید میشوند (Krauss et al., 2000). همچنین رادیکالهای آزاد کاملا مضر نیستند و رادیکالهایی که در سیستم ایمنی تولید میشوند برای از بین بردن پاتوژنها استفاده میشوند (Surai, 2002). در مقابله با رادیکالهای آزاد در حالت عادی، سیستم آنتیاکسیدان موثر واقع میشود اما در شرایط استرس که تولید رادیکالهای آزاد زیاد میشود، کارآیی این سیستم کاهش مییابد و امکان آسیب به سلولها و در نتیجه اندامها وجود خواهد داشت. برخی استرسهای وارد شده به مرغ که باعث سرکوب سیستم آنتیاکسیدانی میشود شامل مواردی مانند تهویه نامناسب و افزایش استرس اکسیداتیو حاصل از آن، پیشگیری دارویی نظیر استفاده از کوکسیدیواستات که باعث محدود کردن جذب آنتیاکسیدان موجود در جیره
میشود، همچنین وجود مایکوتوکسینها و T2 توکسینها در جیره، انتقال به قفس و زمان اوج تولید که همگی باعث افزایش پراکسیداسیون لیپیدی، آسیب به سلولها و بافتهای بدن و در نتیجه کاهش تولید میشوند (Surai, 2007). دمای بالای محیطی نیز افزایش رادیکالهای آزاد را در مایعات بدن و
بافتها افزایش میدهد. موارد بالا به ضرورت استفاده از
آنتیاکسیدانها اشاره میکند، همچنین تعدیل جیره با
آنتیاکسیدانها بهترین راه مقابله با استرس اکسیداتیو در افزایش دمای محیطی میباشد (Sahin et al., 2003). اثرات مواد مختلف آنتیاکسیدانی رایج مانند ویتامین E و سلنیوم روی کاهش پراکسیداسیون لیپیدی مرغان ثابت شده است. Sahin و همکاران در سال 2002 اهمیت استفاده از ویتامین E و سلنیوم را هنگام استرس گرمایی در مرغان تخمگذار نشان دادهاند (Sahin et al., 2002). نوآوری این پژوهش در این است که بهجای آنتی اکسیدانهای صناعی از عصاره سیر استفاده شده است که بسیار مقرون به صرفه میباشد. گفته میشود سیر تازه دارای تاثیر بهتری میباشد. Rafieyan و همکاران در سال 2010 نشان دادند که کارآیی سیر تازه در ممانعت از اکسیداسیون در مقایسه با سیر سه ماه مانده بیشتر است (Rafieyan et al., 2010). ترکیبات فنولی و میزان آلیسین سیر تازه نیز بیش از سیر سه ماه مانده است. ولی برخی مقالات نشان دادهاند که مصرف سیر پخته، عصاره نگهداری شده و یا روغن سیر کارآیی بهتری ضد رادیکالهای آزاد و عوامل عفونی نسبت به سیر تازه دارند (Ayaz and Alpsoy, 2007; Baytop, 1999). در هر حال باید راحتی استفاده از عصاره سیر در آب را به جای سیر تازه در شرایط فارم در نظر گرفت. همچنین نشان داده شده است که عصاره سیر کهنه که با استخراج طولانی مدت از سیر، در اتانول آبی ایجاد شده، بوی سوزاننده نداشته و منجر به این رویدادها نشده و در آزمایشهای پزشکی به کار رفته است. در رابطه با اثر سیر روی عملکرد میتوان گفت نه تنها گزارشات فراوانی ارائه شده که سیر فاقد اثر منفی روی عملکرد میباشد، بلکه در مواردی نیز باعث بهبود عملکرد گله شده است. اثرات سیر در تغذیه جوجههای گوشتی بر پارمترهای تولید، وضعیت سلامتی و کیفیت لاشه، بهبود این پارامترها را نشان داد (Stanacev et al., 2011)، در مرغ تخمگذار نیز سیر نگهداشته شده فاقد اثرات مضر بر عملکرد آنها است (Chowdhury et al., 2002). با توجه به جدول 4 استفاده از عصاره سیر موجب بهبود تولید تودهای همه گروهها نسبت به گروه شاهد شد ولی، رابطه مستقیم بین کاهش پراکسیداسیون لیپیدی و افزایش تولید مشاهده نشد که میتواند ناشی از متفاوت بودن پتانسیل استرس در هر مرغ نسبت به دیگری باشد اما، تولید زیاد رادیکالهای آزاد به دلایل مختلف، نیاز استفاده از آنتی اکسیدانها در جیره را ضرورت میبخشد (Surai, 2007). البته بدون در نظر گرفتن رابطه گروه شاهد و گروههای دیگر در پایان هفتههای سوم و ششم، میزان کلی پراکسیداسیون لیپیدی هفته ششم نسبت به هفته سوم افزایش پیدا کرد. با توجه به مطالعات انجام شده این افزایش میتواند ناشی از استرس اوج تولید و تغییرات متابولیسمی چربیها در بدن باشد. از عوامل دیگر میتوان به بیماریهای مختلف بدون نشان دادن علائم بالینی مشخص نظیر پاتوتایپهای لنتوژنیک و فرمهای بدون نشانه رودهای نیوکاسل و یا فرم LPAI آنفلوانزا اشاره کرد(Proctor, 1989; Telugu et al., 2000). از یافتههای مطالعه حاضر با توجه به میزان پراکسیداسیون لیپیدی در پایان هفته ششم (جدول 3)، عملکرد گله در شش هفته (جدول 4) و محاسبه قیمت فروش میانگین تولید تودهای منهای هزینه سیر مصرف شده در هر گروه (جدول 5) به این نتیجه رسیدیم که گروه 4 (T4) که عصاره سیر با غلظت 01/0 درصد را 4 روز در هفته (شنبه، دوشنبه، چهارشنبه و پنجشنبه) دریافت کرد، بهترین گزینه با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی میباشد. با توجه به (جدول 4) گروه T4 (909/11T4=) با گروههای،T7 (417/10=T7)، T5 ) 923/11T5=) و T2 (465/11T2=)، جزء بهترین گروهها (بدون تفاوت معنیدار با یکدیگر) نسبت به گروه شاهد از لحاظ کاهش پراکسیداسیون لیپیدی میباشند. ولی با محاسبه قیمت فروش میانگین تولید تودهای منهای هزینه سیر مصرف شده در هر یک از گروه های آزمایش، گروه T4 با 6/3% بازده اقتصادی بیشتر نسبت به گروه شاهد، بهترین گروه با در نظر گرفتن شرایط اقتصادی، با توجه به جدول 5 میباشد.
با تقدیرو تشکر از
نویسندگان
1 سعید رسولی نژاد دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرمسار، دانشکده دامپزشکی، دانش آموخته دکترای حرفه ای دامپزشکی، گرمسار، ایران
2 نریمان شیخی دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات تهران، استادیار دانشکده دامپزشکی، گروه علوم درمانگاهی، تهران، ایران
3 حسین حسن پوردانشگاه شهرکرد، استادیار دانشکده دامپزشکی، گروه علوم پایه، شهرکرد، ایران
Hello payatrades.com Owner!
My name is Eric and unlike a lot of emails you might get, I wanted to instead provide you with a word of encouragement – Congratulations
What for?
Part of my job is to check out websites and the work you’ve done with payatrades.com definitely stands out.
It’s clear you took building a website seriously and made a real investment of time and resources into making it top quality.
There is, however, a catch… more accurately, a question…
So when someone like me happens to find your site – maybe at the top of the search results (nice job BTW) or just through a random link, how do you know?
More importantly, how do you make a connection with that person?
Studies show that 7 out of 10 visitors don’t stick around – they’re there one second and then gone with the wind.
Here’s a way to create INSTANT engagement that you may not have known about…
Web Visitors Into Leads is a software widget that’s works on your site, ready to capture any visitor’s Name, Email address and Phone Number. It lets you know INSTANTLY that they’re interested – so that you can talk to that lead while they’re literally checking out payatrades.com.
CLICK HERE http://advanceleadgeneration.com to try out a Live Demo with Web Visitors Into Leads now to see exactly how it works.
It could be a game-changer for your business – and it gets even better… once you’ve captured their phone number, with our new SMS Text With Lead feature, you can automatically start a text (SMS) conversation – immediately (and there’s literally a 100X difference between contacting someone within 5 minutes versus 30 minutes.)
Plus then, even if you don’t close a deal right away, you can connect later on with text messages for new offers, content links, even just follow up notes to build a relationship.
Everything I’ve just described is simple, easy, and effective.
CLICK HERE http://advanceleadgeneration.com to discover what Web Visitors Into Leads can do for your business.
You could be converting up to 100X more leads today!
Eric
PS: Web Visitors Into Leads offers a FREE 14 days trial – and it even includes International Long Distance Calling.
You have customers waiting to talk with you right now… don’t keep them waiting.
CLICK HERE http://advanceleadgeneration.com to try Web Visitors Into Leads now.
If you’d like to unsubscribe click here http://advanceleadgeneration.com/unsubscribe.aspx?d=payatrades.com
Thank you dear Eric
I need an opportunity to review and make a decision.